गांधीजींचे सुरवातीचे सत्याग्रह

चंपारण्य सत्यागृह -१९१७ : पहिला कायदेभंग

·         शेतकर्यांना आपल्या जमिनीच्या ३/२० भागावक नीळ पिकवणे बंधनकारक करण्यात आले होते

·         याला 'तीनकाठिया पद्धत' म्हणतात

·         राजकुमार शुक्ला या शेतकर्याने गांधीजीला चंपारण्यला येण्याची विनंती केली

·         सहभाग : गांधीजी,राजेंद्र प्रसाद,बृज किशोर, माझार उलहक, महादेव देसाई , नरहरी पारेख, जे.बी.कृपलानी

©www.mpscmantra.com

अहमदाबाद गिरणी कामगार चळवळ १९१८ : पहिला उपोषण सत्यागृह

·         गिरणी मालक व मजुरांमध्ये 'प्लेग बोनस' वरून वाद

·         ३५% बोनसची मागणी (गिरणी मालक मात्र २०% द्यायला तयार होते)

·         अनुसाया बेन या महिलेने गांधीजींना या संघर्षात योगदान दिले

©www.mpscmantra.com

खेडा सत्यागृह १९१८ : पहिला असहकार

·         सक्तीच्या सारा वसुली विरोधी चळवळ

·         वाल्लाभाई पटेल यांचाही  या चळवळीत सहभाग होता

रौलेट कायद्याविरुद्ध सत्यागृह १९१९ : पहिले जन आंदोलन

·         जालियानवाला बाग हत्याकांडाचा निषेध

·         रवींद्रनाथ टागोर नि आपल्या नइटहूड किताबाचा त्याग केला

·         शंकर राम नागरने व्हाइसरॉय कार्यकरणीचा राजीनामा दिला

·         रौलेट कायद्याच्या विरोधात गांधीजींनी 'सत्याग्रह सभा सुरू केली.