चालू घडामोडी : 5 मार्च 2017

भारताचा तिरंगा लाहोरमधूनही दिसणार

·       लाहोरमधूनही दिसेल एवढ्या उंचीचा भारताचा तिरंगा अटारी आंतरराष्ट्रीय सीमेवर 5 मार्च 2017 पासून फडकतो आहे. त्यांची लांबी, रुंदी आणि उंची पाहता, तो लाहोरच्या अनारकली बाजारातूनही स्पष्ट दिसू शकतो.

·       तब्बल ३६० फूट उंचीच्या पोलवर हा १२०x८० फूट एवढा मोठा तिरंगा डौलानं फडकत आहे. त्यासाठी सुमारे ३.५ कोटी रुपये खर्च करण्यात आला\

---

शाहपूर कंडी धरणाचे काम पुन्हा सुरू

·       शाहपूर कंडी धरणाचे काम पुन्हा सुरू करण्यावर जम्मू-काश्मीर आणि पंजाब सरकारांचे 3 मार्च 2017 रोजी मतैक्य असून त्यांच्यातील वाद मिटवण्यात यश मिळवले आहे.

·       या प्रकल्पाद्वारे सिंधू खोऱ्यातील पूर्वेकडील नद्यांच्या (रावी, बियास, सतलज) पाण्यातील भारताच्या वाट्याचे पाणी पूर्ण उपयोगात आणण्याचा मार्ग मोकळा झाला आहे.

·       या प्रकल्पाचे काम १९९९ मध्ये सुरू करण्यात आले. मात्र, पंजाब आणि जम्मू-काश्मीरमध्ये वाद झाल्यामुळे २०१४ मध्ये ते थांबविण्यात आले.

·       शाहपूर कंडा प्रकल्पाबरोबरच चिनाब आणि तिच्या उपनद्यांवरील सावलकोट, पकल दुल आणि बरसर या जलविद्युत प्रकल्पांचे कामही गतीने मार्गी लावण्याचे डिसेंबर २०१६ मध्ये निश्चित करण्यात आले आहे.

दृष्टिक्षेपात शाहपूर कंडी प्रकल्प ·       स्थळ : पंजाबमधील गुरुदासपूर जिल्ह्यात ·       उंची : ५५.५ मीटर ·       सिंचन क्षमता : पंजाबमध्ये ५००० हेक्टर आणि जम्मू काश्मीरमध्ये ३२१७३ हेक्टर ·       जलविद्युत निर्मिती : २०६ मेगावॉट ·       अंदाजे खर्च : २२८५.८१ कोटी रुपये (२००८मधील अंदाजपत्रक)

सिंधू करार? ·       १९६० मध्ये भारत आणि पाकिस्तानमध्ये सिंधू पाणी वाटप करार झाला ·       त्यानुसार रावी, बियास आणि सतलज या पूर्ववाहिनी नद्यांचे पाणी भारताला ·       सिंधू, झेलम आणि चिनाब या नद्यांचे पाणी पाकिस्तानला ·       या नद्यांमध्ये पाणी सोडण्याचे भारतावर बंधन ·       पश्चिमवाहिनी नद्यांतील ३६ लाख एकर फूट पाणी वापरण्याची भारताला मुभा

---

देशातील बेरोजगारीत घट

·       देशातील बेरोजगारीचा दर ऑगस्ट २०१६ च्या ९.५ टक्क्यांवरून घसरण होत फेब्रुवारी २०१७ मध्ये ४.८ टक्क्यांवर आला आहे. देशातील सर्वात जास्त बेरोजगारी उत्तर प्रदेशमध्ये कमी झाली आहे.

·       ‘एसबीआय इकोफ्लॅश’ अहवालानुसार, ऑगस्ट २०१६ ते फेब्रुवारी २०१७ दरम्यान उत्तर प्रदेशमध्ये बेरोजगारीचा दर १७.१ टक्क्यांवरून कमी होत २.९ टक्के झाला आहे.

·       मध्य प्रदेशमध्ये हे प्रमाण १० टक्क्यांवरून २.७ टक्के, झारखंडमध्ये ९.५ टक्क्यांवरून ३.१ टक्के, ओडिशामध्ये १०.२ टक्क्यांवरून २.९ टक्के आणि बिहारमध्ये १३ वरून ३.७ टक्क्यांवर आला आहे.

·       ऑक्टोबर २०१६ मध्ये देण्यात आलेले रोजगार ८३ लाख होते. आता फेब्रुवारी २०१७ मध्ये यात मोठी वाढ होत ही संख्या १६७ लाख झाली आहे.

·       मनरेगामध्ये कामांची संख्या ४० टक्क्यांनी वाढली आहे. ती २०१६-१७ मध्ये ३६ लाखांवरून ५०.५ लाखांवर पोहोचली आहे.

·       अंगणवाडय़ांमध्ये १६६ टक्के वाढ झाली असून, दुष्काळ निवारणाच्या कामात १६६ टक्के, ग्रामीण भागातील पिण्याची पाण्याची सोय करणे ६९८ टक्के, जलसंवर्धन कामामध्ये १४२ टक्के वाढ झाली झाली आहे.

---

जीएसटी विधेयकांच्या मसुद्यांना मंजुरी

·       वस्तू व सेवा कर १ जुलैपासून लागू करून देशातील करगुंता संपुष्टात आणण्याच्या दिशेने जीएसटी परिषदेने 4 मार्च 2017 रोजी महत्त्वाचे पाऊल टाकले. जीएसटी परिषदेने केंद्रीय जीएसटी आणि एकात्मिक जीएसटी विधेयकांच्या मुसद्यांना मंजुरी दिली.

·        जीएसटी लागू करण्यासाठी महत्त्वाच्या विधेयकांच्या मसुद्यांना परिषदेने मंजुरी दिली असून, छोटय़ा उपाहारगृहांसाठी पाच टक्के करदर निश्चित करण्यात आला आहे.

·       केंद्रीय पातळीवर लागू करण्यात येणारे सेवा व अबकारी कर अंतर्भूत करून जीएसटी लागू करण्याचा अधिकार केंद्रीय जीएसटी विधेयकामुळे केंद्राला मिळणार आहे.

·       मूल्यवर्धित सेवा कर आणि इतर राज्यस्तरीय कर जीएसटीत अंतर्भूत केल्यानंतर हा कर लागू करण्याचा अधिकार राज्य जीएसटी विधेयकामुळे राज्यांना मिळेल.

·       आदर्श जीएसटी कायद्यात ४० टक्क्यांपर्यंत कर लागू करण्याचे कलम असणार आहे. मात्र, याआधी मंजूर करण्यात आल्यानुसार ५, १२, १८ आणि २८ टक्केच करदर लागू करण्यात येणार आहेत.

---